amonity Słownik SJP

Krakowsko-Częstochowskiej, w utworach kredowych Wyż. Amonity to wymarłe morskie zwierzęta z gromady głowonogów. Zamieszkiwały Ziemie od dolnego dewonu do końca kredy przy czym amonity " właściwe " to tylko jura i kreda. Posiadały muszlę zbudowaną z aragonitu, formy płaskospiralne a w późniejszych okresach rozkręcone.

Miedzy komorami zlokalizowane były przegrody międzykomorowe – linia kontaktu przegrody z wewnętrzną ścianą muszli (nazywana linią przegrodową lub lobową). Jej kształt stanowi jeden z podstawowych elementów klasyfikacji amonitowatych. Belemnity należą do podgromady głowonogów dwuskrzelnych i tej samej gromady, co amonity. Belemnity (Belemnoidea) są wymarłą, a zarazem prymitywną i centralną grupą wszystkich dwuskrzelnych. Większość gatunków belemnitów wymarła razem z amonitami na pograniczu kredy i trzeciorzędu.

Strony w kategorii „Amonity”

Z opadających na dno muszli i szkieletów amonitów tworzyły się białe skały wapienne (skały te zwane są także jurajskimi). Dzisiaj wszelkie okazy amonitów wydobywane są z pokładów skalnych. Wśród amonitów spotykamy bardzo wiele różnorodnych form.

Pobierz bezpłatny podręcznik "Skamieniałości"

  • U niektórych rodzajów udokumentowano dużą różnicę wielkości muszli między płciami.
  • W przypadku goniatytów zatoki były dodatkowo zakończone ostrym zębem.
  • Na podany adres e-mail informacji handlowej o jej ofertach i promocjach, w tym przy użyciu systemów do automatycznej wysyłki newslettera.
  • Gdy skamieniałość posiada na powierzchni wyraźne żebra, to z reguły nie powinniśmy oczekiwać, że widoczna będzie również linia przegrodowa.
  • Jej kształt stanowi jeden z podstawowych elementów klasyfikacji amonitowatych.
  • Ładne okazy amonitowatych można obejrzeć w Kielcach, w kamieniołomie Kadzielnia, gdzie są one widoczne w kamieniach budujących murki wzdłuż trasy spacerowej (kamieniołom jest pod ochroną).
  • Wyewoluowały prawdopodobnie ze zwierząt bliskich dzisiejszym łodzikowcom, być może przypominających baktyty.

Na temat ich aktywności pływackiej trwa wciąż dyskusja. Dr Daniel Tyborowski podczas prelekcji podważa m.in. Utarty wizerunek amonitów, które na wielu rysunkach przedstawia się jako „ośmiornicę wetkniętą w muszlę”. Nawet w przypadku unikatowych stanowisk paleontologicznych, jak Solnhofen w Bawarii, gdzie zachowały się liczne tkanki miękkie wielu zwierząt, nie znaleziono nigdy takiego okazu amonita.

* AMONIT CHOFFATIA HECTICOCERAS BARDZO DOBRZE ZACHOWANY OKAZ NR 2 *

Skamieniałości amonitów można spotkać także w Polsce, głównie wapiennych skałach w Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, w okolicy gór Świętokrzyskich. Amonity (Ammonoidea) to wymarła grupa głowonogów, klasyfikowana w randze podgromady lub rzędu. Ich muszle znajdujemy dość często w skałach z okresu od dewonu po kredę. Zapoznałem się z warunkami wysyłki newslettera Mennicy Polskiej S.A. Największy amonit znaleziony w Polsce ma muszlę o średnicy 1,18 metra. Odkrył go w 2007 roku w opolskich kamieniołomach paleontolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego Adrian Kin.

Amonity te są obecnie dostępne na giełdach i w sklepach internetowych. Wypreparowana muszla jurajskiego amonita z rodzaju Perisphinctes, pochodzącego z Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Skamieniałości amonitów są częste na terenie Polski. Z reguły można je znaleźć w skałach środkowej i górnej jury, odsłaniających się na terenie Jury Krakowsko-Częstochowskiej oraz w obrzeżeniu Gór Świętokrzyskich. Amonity właściwe wykazywały dymorfizm płciowy, a zatem muszle samców różnią się niekiedy bardzo wyraźnie od muszli samic. Samice niektórych gatunków były dużo większe od samców.

okazy po 15zł – 30zł

Różnią się one od siebie zarówno wielkością i budową muszli, jak charakterem urzeźbienia muszli. Większość muszli jest skręcona płaskospiralnie, niektóre są rozkręcone całkowicie lub częściowo, różna jest też liczba zwojów muszli. Jedne amonity miały muszle pękate i gładkie, inne – stosunkowo cienkie i dobrze urzeźbione.

Patrząc z jednej strony widzimy wnętrze “domu” głowonoga sprzed kilkudziesięciu, a nawet kilkuset milionów lat. Muszla amonita zbudowana była z aragonitu i podzielona była na wiele komór. Część muszli była gładka, a część posiadała żebra przebiegające w poprzek skrętu. Co takiego różniło amonity od łodzikowców, niezachwianie zajmujących to samo miejsce w morzach od milionów lat? Jednakże zasiedlające ląd od syluru rośliny w dewonie utworzyły prawdziwe lasy, a gnijąca materia organiczna upadłych drzew spływała do wód, stanowiąc obfite źródło pożywienia.

amonity

Geopark Górnej Prowansji – skamieniałe amonity

Skąd amonity wzięły się w okolicach Łukowa, skoro to zwierzęta morskie? To sprawka lądolodu skandynawskiego, który przetransportował je z okolic dzisiejszej Kłajpedy w zachodniej Litwie w okolice Łukowa – czyli Łukowskiej Kry Lodowcowej. Informacje o wykorzystaniu adresu e-mail znajdują się w Polityce prywatności Żywej Planety.

Paleontolodzy wykorzystują w tym celu kształty przegród oddzielających poszczególne komory muszli. Na przekroju z zewnętrzną skorupą tworzyły one charakterystyczne wzory, określane mianem linii przegrodowej (lobowej). Miał muszlę skręconą spiralnie, podzieloną w środku. Muszle amonitów miały od kilku milimetrów do nawet 3 metrów średnicy. Jednak większość amonitowatych miała kilka – kilkanaście centymetrów średnicy.

Skały w okolicy Kazimierz Dolnego, o których mowa powstawały w erze mezozoicznej w okresie kredy.Wiele skamieniałych szczątków zwierząt bądź ich odcisków znajduje się w zbiorach Oddziału Przyrodniczego. Najokazalszy z prezentowanych obiektów to amonit o średnicy ok. 70 centymetrów. Poza tym efektownym okazem, w zbiorach znajdziemy wiele innych gatunków należących do tej podgromady. Jak odróżnić amonity właściwe od innych kaboszony grup amonitowatych?


Posted

in

by

Tags:

Comments

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *